Herbata, czyli 4715 lat tradycji w twoim domu.

Niby zwykła, niby wszyscy ją piją. Czy przyszło wam kiedyś do głowy, że zalewając papierową torebkę gorącą wodą, kultywujecie tradycję liczącą 4715 lat? Herbata od razu lepiej smakuje!

Sprawca całego zamieszania- gałązka herbaciana

Herbata to drzewo z rodziny Camellia. W stanie dzikim porastało niegdyś Azję południowo-wschodnią. Do celów spożywczych najczęściej wykorzystuje się odmianę chińską oraz assamską.
O palmę pierwszeństwa jeżeli chodzi o odkrycie naparu z herbaty walczą od tysiącleci Chińczycy, Hindusi i Japończycy. Jedyne, co wiemy na pewno to, to że herbata jest jednym z najstarszych opisanych napojów w historii świata, a pierwsze wzmianki pozostawione zostały przez starożytnych Chińczyków.

Wspólny dla Chin i Japonii ideogram
"Kenji" oznaczający herbatę

Na całym świecie już od sześciu wieków dwa napoje rywalizują o miano najważniejszego. Kawa (więcej o niej o -->TU) i herbata, dwa żywioły, które występują równolegle, ale nie przenikają się. Większość świata można łatwo podzielić według obszarów, gdzie ważniejsze jest picie herbaty i tych, gdzie większe sukcesy odnosi kawa. Polska znajduje się raczej w strefie wpływów kawy. Pomimo, że Polacy należą do narodów europejskich wypijających największe ilości herbaty na osobę rocznie, zapraszając kogoś na spotkanie zazwyczaj zaprasza się "na kawę".

Warto dodać, że przez kilka tysięcy lat herbatę znaleźlibyśmy raczej w domowej apteczce niż w kuchni, ta cudowna roślina zaliczana była bowiem w poczet najsilniejszych roślinnych leków.
Do wyboru mamy masę produktów nazywanych herbatami, niektóre nie mają z herbatą nic wspólnego.

Plantacja herbaty, czujecie ten aromat?

HERBATA ZIELONA
Herbata w stanie naturalnym, oprócz suszenia nie podlega większym obróbkom. Charakteryzuje się bladym naparem o gorzkawym smaku. zielona herbata obniża ciśnienie krwi, zmniejsza ryzyko
chorób serca i zapobiega zakrzepom. 

Przyspiesza metabolizm i wspomaga trawienie (coś dla odchudzających się). Mocny napar ma działania przeciwbakteryjne i przeciwnowotworowe. Posiada witaminy z grupy C, E i B. Na półkach w sklepie znajdziemy takie herbaty jak:

-Gyokuro, droga i rzadka, tuz przed zbiorami, całe plantacje okrywane są specjalnymi matami, które maja ochronić liście przed światłem słonecznym. Zawiera wyjątkowo dużo witamin i związków eterycznych. 

Gotowy wywar z Matchy
według ceremoniały japońskiego- rarytasek

-Matcha,  rodzaj sproszkowanej herbaty używanej w Japońskim ceremoniale. Z herbacianego proszku i zimnej wody sporządza się gęstą papkę, którą zalewa się gorącą wodą. W smaku jest gorzka i cierpka, ale w przypadku jeżeli macie zamiar odwiedzić Japonię, nie powinniście odmawiać, gdy zostaniecie nią poczęstowani. 

-Genmeicha to ciekawa mieszanka herbaty Bancha i prażonego ryży. Parzy się ją wrzącą wodą. Daje napar w kolorze żółtozielonym, smak słodkawy z dominującą nutą prażonego ryżu.

Suszone liście gatunku Sencha

-Sencha, czyli moja ulubiona zielona herbata. Bez problemu kupicie ją w torebkach i formie liściastej. Przed suszeniem liście są parowane, co utrwala kolor i smak suszu. Napar jest barwy żółtawo-zielonej, a smak gorzko-korzenny, w przypadku lepszych herbat delikatnie owocowy.

-Chun Mee, jest skomponowana z długi cienkich listków, ma mocny smak i bladożółty kolor. Zawiera bardzo dużo teiny i ma silne działanie pobudzające.

Zielona herbata typu Gunpowder

-Gunpowder jeden z najłatwiej dostępnych w Polsce gatunków. Jej liście są przed suszeniem ciasno zwijane, czemu zawdzięczają swoją nazwę (proch strzelniczy). Ma bardzo dużo wapnia. Dostępne w sklepach herbaty typu Gunpowder nie są drogie, jednak ich jakość pozostawia wiele do życzenia, w smaku często przywodzą na myśl rybę, co zniechęca ludzi do próbowania innych herbat zielonych. Jeżeli szukacie dobrego smaku poszukajcie Gunpowder typu Temple of Heawen, Green Pearls czy Pinhead. 

-Lung Ching, podobno najsławniejsza zielona herbata świata. Jest znana od 1700 lat. Ma płaskie krótkie liście o nefrytowo-zielonym kolorze. W przeciwieństwie do innych zielonych herbat pozbawiona jest specyficznego smaku goryczki. Ma łagodny, miękki smak z wyczuwalną słodyczą i kwiatowym aromacie. Posiada dużo witaminy C i aminokwasów. Dzięki zawartości katechin obniża poziom cholesterolu

HERBATA CZARNA
Najpopularniejsza herbata na świecie, około 98% światowej produkcji. Czarny kolor suszu, mocna barwa naparu i jego właściwości to wynik naturalnej fermentacji. Czarna herbata ma właściwości przeciwrakowe, ma działanie pobudzające, które zawdzięcza teinie i kofeinie, zawiera enzymy o działaniu przeciwbakteryjnym, fluor pomaga chronić zęby, a flawonoidy uszczelniają naczynia krwionośne. W sklepie możecie trafić na różne rodzaje czarnych herbat:

Czarna herbata typu Yunnan

-Assam napar ma kolor od pomarańczowego do czerwonego. Posiada cierpki, mocny smak i bogaty aromat.

-Yunnan uważa się go za pierwotny rodzaj herbaty. Susz charakteryzuje się złocistym zabarwieniem listków. Smak naparu jest charakterystyczny i mocny.

-Darjeeling ma piżmowy aromat i dobrze się komponuje z cytryną i cukrem, uważana za jedną za jedną z najsmaczniejszych herbat- rośnie wysoko w himalajach, a zbiory liści następują raz na kilka lat.

-Keemun uważana jest za najlepszą czarną herbatę na świecie. Ma brązowo-czerwone liście, które po zaparzeniu dają napar o lekko słodkawym smaku i dymnym zapachu.

HERBATA BIAŁA
Herbaty białe to najdroższe, najrzadziej spotykane i cieszące się największym uznaniem przez znawców i koneserów na całym świecie. Są delikatne i wyrafinowane. Spośród innych herbat wyróżniają się tym, że nie przechodzą żadnej obróbki. Nazwę zawdzięczają białemu meszkowi, który pokrywa wiosenne zalążki liści, z których komponowane są mieszanki białej herbaty. Gatunki składające się wyłącznie z nierozwiniętych pączków są około 30x droższe niż herbata czarna lub zielona. Biała herbata, dzięki dużej zawartości witaminy C, wspomaga odporność. Duża ilość przeciwutleniaczy i związków antymutagennych polecana jest osobom genetycznie obciążonym skłonnościami do powstawania nowotworów. Polifenole chronią przed wolnymi rodnikami, dzięki czemu herbata biała jest przez niektórych nazywana „eliksirem młodości”. Dzięki dużej zawartości kofeiny działa orzeźwiająco i pobudzająco, wspomagając koncentrację

Biała herbata typu PaiMu Tan

HERBATA ŻÓŁTA
Herbata żółta nazywana jest także „herbatą cesarską”, ponieważ przez wiele setek lat zarezerwowana była tylko dla dworu cesarskiego, a także dla niektórych obrzędów religijnych. Trudno dostępna i mało znana w Polsce a także w Europie. Herbaty żółte należą do herbat lekko fermentowanych. Charakterystyczne dla herbat żółtych jest to, że jej napar odbija się od ścianki filiżanki porcelanowej bladoróżową barwą. Herbata żółta znana jest ze swoich właściwości oczyszczania organizmu z toksyn oraz szkodliwych substancji. Jako herbata poddana częściowej fermentacji dobrze wpływa na układ trawienny. Zawiera bardzo niewiele teiny, około 0,35%, dlatego działa odprężająco i uspokajająco. Pić ją mogą dzieci i osoby mające problemy ze snem.

Herbata żółta Huang Da Cha

HERBATA CZERWONA
Czerwona herbata jest tylko połowicznie fermentowana, dzięki czemu brzegi jej liści mają czerwony odcień. Szczególnie znana i ceniona jest wśród osób walczących z nadwagą. Dzięki dużej zawartości cynku poprawia kondycję skóry i włosów. Herbaty takie, jak Pu-erh są znane z paskudnego smaku i fantastycznych właściwości.

Czerwona herbata Pu-erh

Aż się prosi, więc poniżej załączam idealny przepis na brytyjską five o’clock tea.


Tradycja herbaty five o’clock, jest wzorowana na tradycji urządzania tak zwanych low teas przez szlachtę brytyjską. Podczas przyjęcia, bardzo ważne jest zachowanie etykiety, a także przygotowanie lekkich potraw pasujących do okazji. Istotne jest, by podczas dużych przyjęć, wyznaczyć spośród gości jedną lub kilka osób, które będą miały zaszczyt nalewać herbatę innym zgromadzonym. Podczas organizowania dużych imprez, ważne jest by pamiętać, że należy podać wiele rodzajów herbaty, co najmniej czarną indyjską, oraz czarną chińską, a także jedną smakową. Na stole nie powinno zabraknąć cukru, mleka i miodu. Herbatę podajemy na przykład z koreczkami z ogórka i kawioru, wędzonym indykiem w plasterkach, bezami krewetkowymi, tartelkami jagodowymi, makowcem lub sorbetem pomarańczowym. Czekam na zaproszenia (oczywiście ręcznie pisane na czerpanej papeterii o sielskim motywie).

Nie wzgardziłbym chociaż filiżanką...

Jak wybrać herbatę? Dam wam tylko tę jedną radę: kupując tę w opakowaniach, zwróćcie uwagę, czy nie zaznaczono tam, że susz herbaciany został zmielony i ubogacony esencją herbacianą. To jeden z najbrutalniejszych procesów w obróbce herbaty, a produkty przetwarzane w ten sposób, no cóż, składają się niechybnie również z gałęzi i kory herbacianej. Prawdopodobnie najpopularniejsza herbata w Polsce oznaczona "yellow label" również jest wytwarzana w ten sposób, nie mogę jej co prawda odmówić dobrego smaku, ale czasem lepiej zwrócić się ku naturze i wybrać nieobrobione liście. Polecam zakup suszu na wagę wyspecjalizowanych herbaciarniach, zakup niewielkich ilości was nie zrujnuje, a spróbujecie nowych smaków.


O napojach pseudoherbacianych dowiecie się więcej w piątek. Esencjonalnego picia herbaty!

P.