Dzisiaj, wspominamy królową architektury, Zahę Hadid, która zmarła 31 marca 2016 roku.*
Być może nie każdy interesuje się architekturą, jednakże Zaha Hadid, jest postacią wyjątkową i wyjątkowo inspirującą. Urodziła się w Iraku w 1950 roku, w Libanie ukończyła wydział matematyczny Uniwersytetu Amerykańskiego. Kontynuowała studia na wydziale architektury w Londynie.
|
Realizacja Car Park and Terminus Hoenheim North, Strasburg, Francja, 2001 |
Była pierwszą i jedyną kobietą do tej pory, której udało się dołączyć do grona "Starchitektów", czyli najjaśniejszych gwiazd panteonu tej profesji tworzących w XX i XXI wieku. Jej twórczość to ponadczasowa, wizjonerska forma sztuki, która inspiruje setki młodych architektów i zapewne będzie inspirować kolejne pokolenia.
|
Projekt Phaeno Science Center, Wolfsburg, Niemcy, 2005 |
Historia Zahy nie jest typową bajką o cudownym dziecku. To raczej klasyczna opowieść o burzliwym romansie geniusza ze sztuką, który nieomal kończy się tragicznie dla artysty. Wypada przypomnieć, że Zaha nie tylko była kobietą w zupełnie męskim świecie architektury, do tego była kobietą pochodzącą z kraju arabskiego.
|
Realizacja LFone Landesgartenschau, Weil am Rhein, Niemcy, 1999 |
Niech o tej niełatwej karierze świadczy fakt, że pomimo zdobycia tytułu architekta już w 1977 roku, pierwszy poważny projekt Zahy został zrealizowany dopiero w 1993 roku- był to posterunek straży pożarnej przy fabryce firmy Vitra.
|
Realizacja Vitra Fire Station, Weil am Rhein, Niemcy, 1993 |
Przez długie lata od ukończenia studiów do zaistnienia w świecie gwiazd architektury pani Hadid nie próżnowała. Brała udział w licznych konkursach, w których często zwyciężała. Jednakże jej pomysły, pomimo, że zwycięskie nie były realizowane, ze względu na zbytnia śmiałość, futurystyczny sztych, rozmach i koszty budowy.
|
Wizualizacja BMW Central Building, Lipsk, Niemcy 2004 |
Jako świetny plastyk i rysownik, zdobyła spore uznanie w kręgach fachowych, jej niezrealizowane koncepcje wystawiane były w galeriach i muzeach, jako odrębne dzieła sztuki- musicie przyznać, że to nie do końca spełnienie marzeń architekta.
|
Projekt The Richard and Lois Rosenthal Center for Contemporary Art,
Cincinnati, Ohio USA, 2003 |
Dopiero niewielki posterunek Vitry otworzył przed Zahą drzwi do światowej kariery. O jej uwagę zaczęli zabiegać najwięksi inwestorzy świata- szczególnie z Chin, Japonii, krajów arabskich, Niemiec i Stanów Zjednoczonych.
|
Realizacja Bergisel Ski Jump, Innsbruck, Austria, 2002 |
Jej wizjonerskie projekty zawsze wzbudzały dyskusje. Zaha Hadid, jak nikt inny potrafiła bawić się formą, naginać zasady geometrii do granic możliwości, doskonale łączyć budynek z przestrzenią, a jednocześnie odcinać go od krajobrazu. Twierdziła bowiem, że to budynek ma kształtować utoczenie, nie zaś wpasowywać się w nie.
|
Projekt 1000 Museum, Miami, Floryda USA 2012 |
Uwielbiała futurystyczne formy przypominające zaprawdę statki kosmiczne albo księżycowe bazy. W późniejszym okresie z lubością zwróciła się ku organicznym formom, jej budynki zaczęły przypominać żywe tkanki i komórki. To na prawdę robi wrażenie!
|
Projekt Abu Dhabi Performing arts centre, Abu Zabi Zjednoczone Emiraty Arabskie 2007 |
Z całą pewnością nie jest to architektura, która spodoba się każdemu, nie każde miasto odważyłoby się na postawienie w swoim centrum statku kosmicznego. Budynki spod ołówka Pani Hadid to worki bez dna jeżeli chodzi o koszty- wymyślne formy i niecodzienne materiały potrafią wystraszyć inwestorów.
|
Projekt Beko Masterplan, Belgrad, Serbia |
Tak stało się miedzy innymi ze stadionem w Tokio, któremu zarzucono, że został zaprojektowany bez zwracania uwagi na Japońską estetykę i harmonię z otoczeniem.
|
Projekt New National Stadium, Tokio, Japonia |
Ze względu spowolnienie gospodarcze, władze Chińskiej Republiki Ludowej zdecydowały w zeszłym roku, że przestana dofinansowywać projekty Hadid i innych Starchitektów publicznymi środkami.
|
Projekt Beijing New Airport Headquarters, Pekin, Chiny |
Większość z jej twórczości pozostanie zapewne na papierze, jednakże wyznaczony przez nią trend na pewno wryje się głęboko w kanony architektury, kształtując przyszłość tej sztuki.
|
Projekt Bee'ah Headcourters, Sharjah, Zjednoczone Emiraty Arabskie 2014 |
Wielka szkoda, że ten etap w historii budownictwa musimy uznać za zamknięty.
P.
*Zdjęcie na czołówce przedstawia projekt Central Bank of Iraq, Bagdad, Irak 2011
|
Projekt BBK Bank Headquarters, Bilbao. Hiszpania
|
|
Projekt Casa Atlantica, Rio de Janeiro, Brazylia |
|
Projekt Changsha Meixihu International Culture and Arts Centre, Changsha Chiny |
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz